โดย ผศ.ดร.ทรงชัย ฐิตโสมกุล หัวหน้าฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้จัดโครงการอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเด็กในการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก เมื่อกลางปี 2549 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเด็ก ให้ผู้ดูแลเด็กได้รับข้อมูลและทักษะในการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กเล็กได้ถูกต้อง ให้ความรู้เรื่องการส่งเสริมป้องกันโรคฟันผุ การแปรงฟันในเด็กและการตรวจฟันอย่างง่าย ฝึกการผลิตสื่อด้านทันตสุขภาพอย่างง่ายและน่าสนใจ ฝึกการเล่านิทานพร้อมใช้สื่อด้านทันตสุขภาพ ตลอดจนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กอื่น ๆ ที่ประสบความสำเร็จในเรื่องการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็ก ฝึกปฏิบัติการตรวจฟันและแปรงฟันเด็ก พร้อมกับศึกษาดูงาน ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ที่ประสบความสำเร็จในเรื่องการส่งเสริมป้องกันฟันผุในเด็กก่อนวัยเรียน เพื่อให้ผู้ดูแลเด็กสามารถนำข้อมูลและประสบการณ์ไปพัฒนาการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก ๆ ในศูนย์เด็กเล็กที่ตนเองดูแลต่อไป
ต่อมา เดือนมีนาคม 2550 คณะกรรมการทันตสาธารณสุขภาคใต้ (คทสต.) ร่วมกับ ฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้จัดโครงการลดพฤติกรรมเสี่ยงของโรคฟันผุในเด็กก่อนวัยเรียนของ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ (ปัตตานี ยะลา นราธิวาส) สนับสนุนงบประมาณโดยสำนักงานบริหารแผนงานพัฒนาเครือข่ายทันตบุคลากรไทยเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพ (คทสส.) วิธีการดำเนินโครงการโดยการส่งหนังสือเชิญชวนไปยังองค์การบริหารส่วนตำบล ครูผู้ดูแลเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และผู้เกี่ยวข้อง ใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ให้ส่งโครงการที่มีวัตถุประสงค์เพื่อจะลดพฤติกรรมเสี่ยงของโรคฟันผุในเด็กก่อนวัยเรียน โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนโครงการละ 5,000 บาท องค์การบริหารส่วนตำบล เทศบาล และครูผู้ดูแลเด็ก ทั้ง 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ส่งโครงการเข้าร่วมทั้งหมด 27 โครงการ จากจังหวัดปัตตานี 9 โครงการ จังหวัดยะลา 5 โครงการ จังหวัดนราธิวาส 13 โครงการ ซึ่งต่อมาคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิได้ร่วมกันพิจารณาแต่ละโครงการและเห็นควรให้การสนับสนุนงบประมาณทุกโครงการ
ฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ ได้เชิญผู้รับผิดชอบแต่ละโครงการ ซึ่งมีครูผู้ดูแลเด็ก เจ้าหน้าที่จากองค์การบริหารส่วนตำบล เจ้าหน้าที่จากเทศบาล ทั้ง 27 โครงการ พร้อมทั้งอบรมให้ความรู้แก่ผู้รับผิดชอบโครงการ เกี่ยวกับผลกระทบด้านทันตสุขภาพช่องปากเด็กกับสุขภาพเด็ก การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้านทันตสุขภาพของเด็ก การสร้างเครื่องมือเพื่อวัดและประเมินพฤติกรรมทันตสุขภาพของเด็ก ร่วมกันแก้ไขปรับปรุงโครงการให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ พร้อมทั้งแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การปรับพฤติกรรมการบริโภคในเด็กเล็กจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ประสบความสำเร็จ รับทราบแนวทางการดำเนินโครงการ การบริหารงบประมาณ การประเมินผล ตลอดจนการเขียนรายงาน และแนะนำให้ครูผู้ดูแลเด็กได้นำความรู้จากการอบรมไปปรับใช้และพัฒนา
เพื่อให้การดำเนินโครงการเป็นไปอย่างต่อเนื่องและบรรลุตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ จากการสอบถามข้อมูลย้อนหลังเรื่องค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปอบรมหาความรู้เพิ่มเติมของครูผู้ดูแลเด็กในอดีตที่ผ่านมา ทางชมรมครูผู้ดูแลเด็กจะเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายให้ หรือบางครั้งครูผู้ดูแลเด็กจะต้องจ่ายเงินเอง ไม่มีงบประมาณสนับสนุนจากแหล่งใด เมื่อได้รับทราบว่า ฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ ได้แจ้งเรื่องการส่งโครงการดังกล่าวพร้อมมีงบประมาณสนับสนุนให้ จึงทำให้ครูผู้ดูแลเด็กรู้สึก ดีใจ ประทับใจ และให้ความสนใจ ต้องการเข้าร่วมโครงการเป็นจำนวนมาก ผู้รับผิดชอบโครงการบางโครงการมีความประสงค์จะให้ผู้เกี่ยวข้องเข้าร่วมอบรมเพิ่มโดยยินดีออกค่าใช้จ่ายทั้งหมดเองเพราะต้องการรับทราบความรู้เรื่องการส่งเสริมป้องกันด้านทันตสุขภาพและต้องการมีเครือข่าย
คุณครูบางท่านบอกว่า ต้องการความรู้เช่นนี้มานานแล้ว ยังไม่เคยได้รับความรู้เช่นนี้มาก่อนเลย ซึ่งจะเป็นแรงกระตุ้นให้เกิดการปรับปรุงพัฒนางานของตนเองจากความรู้ได้รับมา ส่วนอุปสรรคในเรื่องความไม่ปลอดภัยในการเดินทางนั้น ฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ ได้พยายามกำหนดวันเดินทางเข้าร่วมอบรมโดยให้มาถึงล่วงหน้า และกลับก่อนเวลา ส่วนเรื่องที่พักนั้นได้จัดที่พักภายในมหาวิทยาลัยเพื่อเป็นการประหยัดงบประมาณ แต่เนื่องจากที่พักดังกล่าวเป็นห้องนอนรวมพัดลม ประกอบกับช่วงเดือนเมษายน อากาศร้อนมากและไม่สะดวกในการเดินทางไปรับประทานอาหารเช้าและอาหารเย็น จึงทำให้ผู้เข้าร่วมประชุมไม่ได้รับความสะดวกสบาย แต่ผู้เข้าร่วมประชุมทุกคนก็เข้าใจว่าจำเป็นต้องประหยัดงบประมาณ อย่างไรก็ตาม เมื่อสิ้นสุดโครงการในเดือนมีนาคม 2551 ผลการดำเนินงานของทั้ง 27 โครงการ ก็จะได้นำเสนอและแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากประสบการณ์ การดำเนินงานของแต่ละโครงการ ซึ่งฝ่ายทันตสาธารณสุขชนบทภาคใต้ จะแจ้งข่าวให้ทราบในคราวต่อไป
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น