ประสบการณ์ความร่วมมือระหว่าง คณะทันตแพทยศาสตร์กับ คปทส.

คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ถ.มิตรภาพ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40002
โทร.0-4320-2405, 0-4320-2862

ผศ. ดร. จรินทร์ ปภังกรกิจ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ผมได้รับเชิญให้เข้าร่วมเป็นกรรมการคนหนึ่งในคปทส. ในราวปีพ.ศ. 2545 ในสมัยที่ผมดำรงตำแหน่งเป็น รองคณบดีฝ่ายวิจัยของคณะฯ งานที่ผมรับผิดชอบในช่วงนั้นนอกเหนือจากการบริหารงานวิจัยของคณะฯ แล้วยังต้องดูแลงานเกี่ยวกับการศึกษาต่อเนื่องด้วย จึงนับเป็นโอกาสที่ผมจะได้เข้าไปรับรู้การทำงานของคปทส. และพิจารณาว่าฝ่ายสาธารณสุขมีความต้องการอะไรบ้าง ที่คณะฯพอจะช่วยเหลือได้ในเชิงวิชาการ

ความต้องการหลักๆ ของคปทส. ที่ต้องการให้คณะทันตแพทยศาสตร์ช่วยเหลือที่ผมรับทราบในขณะนั้น ก็คือความต้องการที่ปรึกษาด้านวิชาการให้กับบุคลากรที่ทำงานในหน่วยงานสาธารณสุข โดยเฉพาะที่ปรึกษาด้านงานวิจัย เนื่องจากทันตบุคลากรในปัจจุบันจำเป็นต้องทำวิจัยเพื่อความก้าวหน้า ผมเห็นว่าเรื่องนี้น่าจะเป็นการเริ่มต้นของความร่วมมือที่ดี เพราะคณะฯมีคณาจารย์ที่สามารถให้คำปรึกษาทางวิชาการในด้านต่างๆ อีกทั้งอาจจะเป็นการนำไปสู่การทำงานวิจัยร่วมกันที่มีการยึดเอาปัญหาจริงมาเป็นโจทย์ในการวิจัย จึงได้เสนอให้คปทส. รวบรวมข้อมูลงานวิจัยที่ทันตบุคลากรกำลังดำเนินการอยู่ เพื่อมาจับคู่กับอาจารย์ที่มีความสนใจตรงกัน ทำให้ได้ข้อมูลเบื้องต้น แต่น่าเสียดายที่ขาดการติดตามผลอย่างต่อเนื่อง ความร่วมมือจึงยังไม่เกิดขึ้นจริง

อย่างไรก็ตามในสมัยที่ รศ.ดร.สุวิมล ทวีชัยศุภพงษ์ เข้ามาเป็นรองคณบดีฝ่ายวิจัยคนใหม่ ก็ได้มีการนำเอาข้อมูลดังกล่าวกลับมาพิจารณาอีกครั้ง โดยล่าสุด เมื่อไม่นานมานี้ รศ.ดร.สุวิมล ก็ได้เข้าร่วมประชุมกับคปทส. ในเดือนกันยายน 2550 อีกครั้งหนึ่ง เพื่อหารือเกี่ยวกับแนวทางที่จะทำให้โครงการดังกล่าวกลายเป็นความจริง โดย คปทส. ได้ฝากประเด็นเกี่ยวกับแนวทางการแลกเปลี่ยนของทั้งสองฝ่ายในการทำงานวิจัย เนื่องจากคปทส. ต้องการรับทราบความสนใจของนักวิจัยในคณะฯ ในขณะเดียวกันคณะฯ ก็จะได้รับทราบประเด็นปัญหาในเชิงปฏิบัติจริงมาใช้ในการตั้งโจทย์วิจัย ซึ่งจะนำไปสู่การทำงานวิจัยร่วมกันอย่างแท้จริง นอกจากนี้ยังมีการพิจารณาประเด็นการวางระบบการสื่อสารและเผยแพร่ข่าวคราวต่างๆ ของทั้งสองฝ่ายด้วย

ความต้องการอีกประการหนึ่งที่คปทส. เสนอต่อคณะก็คือ การให้โอกาสในการศึกษาต่อของทันตบุคลากรในสาขาที่ขาดแคลน โดยที่ประชุมคปทส.ได้มีการสำรวจสาขาความเชี่ยวชาญของทันตแพทย์ที่ยังขาดแคลนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเสนอต่อคณะทันตแพทยศาสตร์ ซึ่งนับว่าเป็นข้อมูลที่เป็นประโยชน์มาก อย่างไรก็ตาม ตลอดเวลาที่ผ่านมา คณะทันตแพทยศาสตร์ได้คำนึงถึงการให้โอกาสทันตบุคลากรที่ปฏิบัติงานในหน่วยงานของสาธารณสุขเป็นพิเศษอยู่แล้ว แต่ก็ยังคงมีความจำเป็นที่จะหารือร่วมกันต่อไป เพื่อวางระบบการรับเข้าและการคัดเลือกที่สอดคล้องกับความต้องการของทั้งสองฝ่าย พร้อมกับหาแนวทางติดตามประเมินผลและสนับสนุนภายหลังสำเร็จการศึกษาอย่างต่อเนื่อง

กิจกรรมที่เป็นรูปธรรมอย่างหนึ่งที่คณะทันตแพทยศาสตร์ได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง คือการสนับสนุนสถานที่และเอื้อเฟื้อความสะดวกในการจัดประชุมคณะกรรมการ คปทส. ประจำเดือน ทำให้กรรมการที่เป็นตัวแทนของคณะสามารถเข้าร่วมประชุมได้บ่อยขึ้นกว่าเดิม นอกจากนี้ในบางวาระคณบดีได้ให้ความสนใจเข้าร่วมด้วย ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการรับรู้และการพูดคุยกันในระดับนโยบาย

นอกจากประเด็นหลักๆ ข้างต้นแล้ว ผมคิดว่ายังมีประเด็นอื่นๆ ที่คณะทันตแพทยศาสตร์ควรดำเนินการร่วมกับคปทส. ได้แก่ การหารือเพื่อพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ให้สอดคล้องกับความต้องการของชุมชนรวมถึงการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ระหว่างมหาวิทยาลัยกับกระทรวงสาธารณสุข การพัฒนาเครือข่ายศึกษาต่อเนื่องให้มีรูปแบบหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการจัดประชุมวิชาการ การศึกษาต่อเนื่องทางไกลผ่านทางวารสาร หรืออินเตอร์เน็ต รวมถึงการสนับสนุนด้านเอกสารวิชาการที่ทันสมัย เช่น หนังสือ วารสารวิชาการ ฯลฯ

แม้ว่าที่ผ่านมา คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นจะยังทำงานร่วมกับคปทส. ได้ไม่เต็มที่นัก ด้วยข้อจำกัดด้านเวลา และภาระกิจงานประจำที่เพิ่มมากขึ้น แต่ผมเชื่อว่าการสร้างความร่วมมือนี้ยังคงต้องได้รับการพัฒนาต่อไป คณะทันตแพทยศาสตร์คงปฏิเสธไม่ได้ว่าเราเป็นสถาบันผู้ผลิตบัณฑิตไปรับใช้หน่วยงานสาธารณสุข โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งมีบัณฑิตของคณะไปปฏิบัติงานอยู่เป็นจำนวนมาก การพูดคุย ทำความเข้าใจ และรับทราบความต้องการระหว่างกันและกันจึงน่าจะส่งผลดีต่อประชาชนและสังคมโดยรวม และยังจะเป็นการสร้างความเข้มแข็งของเครือข่ายความร่วมมือระหว่างฝ่ายผู้ผลิตและฝ่ายผู้ปฏิบัติงานอีกด้วย