เรื่องของรัตน์ :เลือดไหลไม่หยุด..ทำไงดี...

“ พงษ์พัฒน์เล่นดี๊ ดี เน๊อะพี่ไก่ เหมือนกระเทยจริงๆเลย รัตน์ว่าเขาต้องได้รางวัลจากเรื่องนี้แน่เลย ”
“ นั่นสิ พี่ดูเพลินเลย เสียดายอาทิตย์นึงมีสองวันเอง ยังดูไม่จุใจเลย ”
“ พี่ไก่เอาอะไรไหม รัตน์จะไปเอามะละกอที่ปอกแช่ไว้มากินเล่นหน่อย พักโฆษณาแล้ว ”
รัตน์ลุกจากที่นั่ง พลางเอ่ยปากถามพี่ไก่
“ เอาน้ำมาเผื่อด้วยแล้วกันรัตน์ ”
รัตน์กลับมานั่งหน้าทีวีต่อ ดูละครต่อได้อีกสักพัก ก็ได้ยินเสียงคนตะโกนเรียกแว่วๆ

“ หมอรัตน์ หมอรัตน์ อยู่บ่ครับ ”
“ ใครมาเรียกน่ะ เดี๋ยวรัตน์ไปดูก่อนนะคะ”
รัตน์ลุกออกไปที่หน้าต่าง ใจก็เริ่มรู้สึกไม่สบาย เพราะถ้าถูกเรียกตอนเลิกงานแบบนี้ ไม่แคล้วน่าจะมีปัญหา

“ อ้าว ลุงจอง มีอะไรจ๊ะ ”
รัตน์แหวกม่านดูก็เห็นลุงจองยืนอยู่หน้าบ้านพัก พร้อมกับลูกสาว ในมือถือถุงพลาสติกอยู่ใบนึง
“ ที่มาถอนแข่วไปเมื่อแลงนะครับ เลือดมันยังบ่เซาเลย ออกตลอดนี่ละ ผมบ้วนมาเป็นถุงๆแล้ว ”
รัตน์ใจหายวาบเมื่อได้ยินสาเหตุการมาเยือนยามค่ำของลุงจอง แกมาถอนฟันกราม # 36 ไปเมื่อตอนเย็นก่อนเลิกงาน ฟันแกโยก เหงือกบวม ถอนก็ไม่ยากเท่าไหร่ เอ ทำไมถึงได้เลือดออกไม่หยุดล่ะเนี่ย รัตน์คิดพลางก็เปิดประตูออกไปหา

“ ลุงกัดผ้าก๊อสที่ให้ไปบ่คะ ”
“ กัดครับ กัดตลอดแหละ แต่เลือดก็บ่เซาเลย กัดจนเหมิ๊ดผ้าที่หมอให้ ผมเลยให้นังเพ็ญไปซื้อมาให้กัดอีก ก็ยังบ่เซา คายออกเลือดก็ไหลโจ๊กๆนี่ล่ะ ”
“ ไปดูที่บนสอ.ดีกว่ารัตน์ พี่หยิบกุญแจมาแล้ว ”

พี่ไก่เดินออกมาดู รัตน์เลยพาลุงจองกับลูกเดินตามพี่ไก่ขึ้นไปบนสถานีอนามัย จัดแจงเปิดยูนิต ให้ลุงจองนั่ง พี่ไก่มานั่งช่วยรัตน์ซัคชั่น พอให้ลุงจองคายผ้าก๊อสออกมา รัตน์ก็เห็นเลือดไหลรินๆออกมาจากแผลถอนฟันตลอด

“ ลุงบ้วนน้ำก่อนเด้อค่ะ เลือดเต็มปากหมดแล้ว จะได้ไม่รู้สึกคาว ”
รัตน์ให้ลุงจองบ้วนน้ำ เผื่อจะเห็นชัดขึ้น ก็ยังเห็นแต่เลือดไหลเอ่อออกมาจากแผลอีก รัตน์ลองให้แกกัดผ้าก๊อสแน่นๆ ดู เผื่อว่าตอนอยู่ที่บ้านแกอาจจะกัดเบาไป หรือกัดไม่ตรงแผลนัก แต่พอเอาผ้าก๊อสออก เลือดก็เอ่อออกมาตามเดิม

“ ลองเอาอะดรีนาลินชุบก๊อสให้กัดไหมรัตน์ อาจจะช่วยได้นะ ”
พี่ไก่แนะนำ แล้วลุกไปหยิบอะดรีนาลินมาตอกออก เอาผ้าก๊อสชุบให้ลุงจองกัด อืม...ดูน่าจะดีเชียว เพราะเลือกที่เคยออกมาชุ่มก๊อสตอนกัด ดูเบาลง รัตน์เริ่มวางใจ เงยหน้ามายิ้มกับพี่ไก่ได้
“ น่าจะหยุดนะคะพี่ไก่ ค่อยยังชั่วหน่อย รัตน์ไม่เคยเจอแบบนี้ ฟันลุงก็ถอนไม่ยากเท่าไหร่ เหงือกก็ไม่ฉีกมาก ดูไม่น่าจะ bleed เลย แต่เดี๋ยวลองดูอีกสักหน่อย ค่อยกลับเนอะลุงเนอะ ให้แน่ใจก่อนว่าเลือดหยุดแน่ ”

รัตน์นั่งรอดูสักพัก แต่แล้วก็ใจเสีย เมื่อเห็นเลือดค่อยๆเอ่อออกมาอีกตามเดิม
“ ไม่หยุดน่ะพี่ไก่ ทำไงดีล่ะ เดี๋ยวรัตน์ลองโทรหาหมอจ๋อมดีกว่า ลุงกัดผ้าไว้ก่อนเด้อค่ะ เดี๋ยวรัตน์จะลองโทรหาหมอใหญ่ที่โรงพยาบาลดูนะ ”
รัตน์รีบลุกไปโทรหาหมอจ๋อม รอสายอยู่สักพัก หมอจ๋อมก็ส่งเสียงแจ๋วๆมาตามสาย รัตน์รายงานเคสให้หมอจ๋อมฟัง หมอจ๋อมเลยว่าเดี๋ยวแกจะมาดูให้ที่สอ. รอสักพัก รถโรงพยาบาลก็มาจอดที่หน้าสอ. หมอจ๋อมเดินลงมาจากรถขึ้นมาดูลุงจองทันที

“ ฟันถอนไม่ยากใช่ไหมรัตน์”
“ ไม่ยากค่ะหมอ มันโยกเยอะแล้ว เพราะซี่นี้บวมๆยุบๆมาหลายรอบ ลุงจองถึงยอมถอน”
“ เอาละ งั้นเตรียมยาชา ชุดเย็บมาด้วยนะ ลุงไม่ต้องกลัวนะจ๊ะ เดี๋ยวหมอดูให้ “
หมอจ๋อมจัดแจงฉีดยาชา ซัคชั่นดูแผลตรงตำแหน่งที่ bleed
“ ขอ curette ด้วยรัตน์ เอาละ เวลาที่ bleed เนี่ยนะ ก่อนอื่นเราต้องคิดถึงสาเหตุก่อน ว่า มาจาก Systemic คือ โรคของคนไข้ที่เกี่ยวข้องทำให้กระบวนการแข็งตัวของเลือดเสียหรือเปล่า เช่น
- โรคตับ
- โรคไต
- การกินยาที่กันการแข็งตัวของเลือด ซึ่งมักจะเป็นคนไข้โรคหัวใจ โรคเส้นเลือดตีบในสมอง
- คนไข้ที่กินยาบางตัวเป็นประจำ เช่น พวกยาที่ลดการอักเสบ พวก NSAIDS ที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด
Local คือ สาเหตุเฉพาะที่ เช่น
- เหงือกฉีกขาด มีการขยับตลอดเวลา
- มีเส้นเลือดเล็กๆฉีกขาด
- มีเศษฟัน เศษกระดูกที่ขยับค้างอยู่ในแผลถอนฟัน
- มีพวกเนื้อเยื่อที่มีการอักเสบค้างอยู่ในแผลถอนฟัน
ถ้าเป็นเรื่องทาง systemic ก็ส่งให้แพทย์ช่วยดู อาจจะต้องให้สารช่วยการแข็งตัวของเลือดทดแทน

อย่างของลุงเนี่ยก็น่ะเป็นเรื่องของ local เราก็มาลองดูกัน เหงือกไม่ฉีก ลักษณะเลือดที่ออกก็เป็นแบบเอ่อๆ ไม่ได้ออกปุ๊ด ปุ๊ด ตามจังหวะการเต้นของเส้นเลือด ก็ไม่น่าจะมีอาการของเส้นเลือดฉีกขาด
เราก็ลองมาดูซิว่า ในแผลถอนฟันมีอะไรหลงค้างอยู่ ถ้ารัตน์บอกว่าถอนง่าย โอกาสที่จะเป็นเศษกระดูก หรือเศษฟันค้างอยู่ก็น้อย หรืออาจจะเป็นรากฟันที่อาจจะหักเลยก็ได้
แต่จากลักษณะฟันก่อนถอนที่รัตน์เล่ามา หมอคิดถึงพวก granulation tissue มากกว่า เพราะมีประวัติการอักเสบเป็นๆ หายๆ “
หมอจ๋อมจัดแจงใช้ curette ขูดทำความสะอาดในแผล ก็ได้เนื้อเยื่อที่อักเสบติดออกมามากพอสมควร
“ ขอน้ำเกลือล้างหน่อยค่ะ เอ เรามี gel foam หรือ surgical ไหมคะเนี่ย ไม่มีก็ไม่เป็นไรค่ะ หมอว่าน่าจะหยุดนะ”
หมอจ๋อมล้างน้ำเกลือไปที่แผล ใช้ curette ขูดทำความสะอาด จน socket สะอาด ก็เห็นว่าเลือดที่เคยเอ่อๆ ออกมา ก็ค่อยๆหยุดลง รัตน์เลยเบาใจ เผลอถอนหายใจออกมาเฮือกใหญ่

หมอจ๋อมจัดแจงบีบปากแผลอีกที ก่อนจะเย็บรวบปากแผลเข้าไว้แน่นๆ ล้างทำความสะอาด ดูจนแน่ใจว่าไม่มีเลือด ก็ให้ลุงจองบ้วนน้ำ
“ เอ้า บ้วนปากซะลุง เรียบร้อยแล้ว เดี๋ยวลุงกัดผ้าต่ออีกสักครึ่งชั่วโมงนะจ๊ะ เลือดหยุดแล้วละ อาทิตย์หน้าลุงมาตัดไหมหน่อยนะจ๊ะ ”
ลุงจองลุกบ้วนน้ำ ก็เห็นว่าน้ำที่บ้วนออกมา ใส มีเลือดปนเป็นสีชมพูจางๆ เล็กน้อย
“ ขอบคุณหลายๆครับหมอ แล้วนี่ผมจะกินข้าวได้บ่ครับ หิวหลาย กินบ่ได้เลย เลือดออกตลอด ”
“ กินได้เลยค่ะลุง ตามสบาย เลือดไม่ออกแล้วละ สบายใจได้ ”
ลุงจองลุกมายกมือไหว้ ก่อนจะเดินลงจากสอ.ไป

“ ขอบคุณหมอมากค่ะ ไม่ได้หมอจ๋อมรัตน์แย่แน่เลย พี่ไก่เอาก๊อสชุบอะดรีนาลินให้แกกัด เลือดก็หยุดไปแป๊ปเดียวเอง ”
“ ช่าย...หมอบางคนชอบเอาก๊อสชุบอะดรีนาลิน ให้กัด อะดรีนาลินมีฤทธิ์ทำให้เส้นเลือดหดตัว มันก็จะช่วยให้เลือดหยุด หรือไหลน้อยลงชั่วคราวเท่านั้น พอหมดฤทธิ์อะดรีนาลิน เลือดก็ออกอีก เพราะเรายังไม่ได้แก้ที่สาเหตุ หมอไม่เห็นความจำเป็นของการใช้ก๊อสชุบอะดรีนาลินให้คนไข้ที่ bleed กัดเลย ”
รัตน์กับพี่ไก่ช่วยกันเก็บของเสร็จพอดี

“ หมอทานอะไรไหมคะ เดี๋ยวรัตน์หาให้ ยังมีแกงเห็ดอยู่ พี่ไก่ทำไว้หม้อใหญ่เลย แล้วก็มีปลาส้มด้วยค่ะ หมกเห็ดด้วย ”
“ โอ๊ย เลิกพูดเถอะ ไปกินเลยดีกว่า มีข้าวเหนียวใช่ไหม แต่ขอดูละครด้วยนะกำลังมันส์เลย ตอนรัตน์โทรไปตาม หมอเลยรีบมาที่นี่เองดีกว่า กลัวรัตน์ไปถึงโรงพยาบาลช้า กว่าจะเปิดห้องด้วย เดี๋ยวไม่ทันดูกันพอดี หมอน่ะ ท้องร้องตั้งแต่ฟังลุงแกเล่าว่าแกหิวแล้ว ”

รัตน์เดินอมยิ้ม นำหน้าหมอจ๋อมไปที่บ้านพัก นึกในใจว่าโชคดีจัง วันนี้ได้นั่งดูละครกับหมอจ๋อม คิดๆไป เหมือนได้ดูแพนด้าตัวเป็นๆด้วย นั่นไง เดินตุ้มตุ้ยไปโน่นละ ถ้าแถวนี้มีต้นไผ่ก็ดี รัตน์จะลองตัดมาป้อนหมอจ๋อมซะหน่อย ดูสิว่าแกจะกินไหมนะ 