วันศุกร์ที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551

โรงเรียนบ้านวังหงส์ ชนะเลิศระดับเขต หมวด การแปรงฟัน

โดย ทันตแพทย์หญิง สุขจิตตรา วนาภิรักษ์

โรงเรียนของจังหวัดแพร่ที่ชนะเลิศการประกวด
กิจกรรมส่งเสริมทันตสุขภาพในโรงเรียน ปี 2550
“ ระดับเขต ” (เขต 10 ของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข)


มี 3 หมวด ดังนี้คือ

หมวดที่ 1 การจัดกิจกรรมเรียนรู้เรื่องทันตสุขภาพที่สอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พศ. 2544

- ชนะเลิศ ได้แก่ โรงเรียน อนุพงศ์พัชรินทร์ อ. สูงเม่น จ.แพร่

หมวดที่ 2 การควบคุมการบริโภคอาหาร/ขนมที่เป็นอันตรายต่อทันตสุขภาพ
- ชนะเลิศ ได้แก่ โรงเรียนมารดาอุปถัมภ์ อ. เมือง จ.แพร่

หมวดที่ 3 การแปรงฟันหลังอาหารกลางวันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ทุกวัน
- ชนะเลิศ ได้แก่ โรงเรียนบ้านวังหงส์ (วังหงส์วิทยาคาร ) อ. เมือง จ.แพร่



วันนี้ไปเยี่ยมชม โรงเรียนบ้านวังหงส์ โรงเรียนที่ชนะเลิศระดับเขต หมวด การแปรงฟันหลังอาหารกลางวันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ทุกวัน ซึ่งอยู่ในชุมชนบ้านวังหงส์ อ.เมือง จ.แพร่ ชุมชนบ้านวังหงส์เป็นชุมชนเข้มแข็ง เอกลักษณ์ของชุมชนนี้คือ นามสกุลของคนตระกูลนี้จะมีตั้งแต่ หงส์หนึ่ง ถึง หงส์สี่สิบสอง หรือนามสกุลที่มีความหมายว่าหงส์ จึงทำให้มีการรวมกลุ่มต่างๆ ในชุมชนมากมาย เช่น กลุ่มรุ่นปีเกิด ตั้งแต่ พ.ศ.2485 ถึง 2516 ชมรมสะใภ้แสนสวย เขยล้นเข่ง โดยในแต่ละปีจะมีการรวมกลุ่มหงส์คืนรัง ทุกวันที่ 14เมษายน เพื่อให้ได้มีการพบปะสังสรรค์กันแม้ว่าจะไปอยู่ที่อื่น โดยมีโรงเรียนเป็นศูนย์กลางจัดกิจกรรมทั้งรื่นเริงและทำผ้าป่า เพื่อหาเงินช่วยโรงเรียน วัด และกิจกรรมรุ่น


ครูในโรงเรียนเป็นคนในพื้นที่ทั้งหมด การทำงานจะไม่มีเวลาหยุด อุทิศตนทำงานในโรงเรียนเต็มที่ มีเพียงผู้อำนวยการคนเดียวที่เป็นคนต่างพื้นที่ แต่ก็สามารถทำงานร่วมกับคณะครู ผู้นำชุมชน ชาวบ้าน ได้อย่างกลมกลืนเสมือนเป็นหงส์อีกตัวหนึ่ง ผู้อำนวยการรู้จักคนเยอะและเป็นประธานโรงเรียนเครือข่าย อบจ. โรงเรียนจึงได้รับความร่วมมือจากชุมชนอย่างดียิ่ง โดยเฉพาะ อบต., อบจ., สอ. กลุ่มแม่บ้าน ผู้นำชุมชน จะช่วยเหลือโรงเรียนตลอด นายก อบต. ซึ่งเป็นประธานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียนวังหงส์ ได้วางแนวทางการศึกษาของโรงเรียนไว้ คือ ให้ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานของกระทรวงศึกษา และการเรียนการสอนต้องให้ทันต่อเหตุการณ์ปัจจุบัน โดยทางโรงเรียนได้ทำหลักสูตรการศึกษาให้เน้นบริบท ของท้องถิ่น


อ.สมคิด หัวหน้าฝ่ายวิชาการ เล่าถึงจุดเริ่มต้นที่ทำโครงการนี้ว่า หมอฟันมาตรวจฟัน พบนักเรียนฟันผุมาก ก็เลยมาดูว่า เกิดจากอะไร ก็พบว่า นักเรียนกินขนม ของหวาน น้ำอัดลม มาก และได้ดู VCD เรื่องหลุมดำ ก็เลยเกิดแนวคิดที่จะแก้ไขปัญหา โดยเน้นกระบวนการคิด ให้เด็กได้คิดวิเคราะห์เป็น และคิดตัดสินใจได้ จึงเรียนประชุมผู้ปกครอง ทำความเข้าใจ ขอความร่วมมือ และจัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพอนามัยและบุคลิกภาพของนักเรียน โดยจัดทำหน่วยการเรียนรู้ ตั้งแต่อนุบาลถึง ป.6 ในชั้นอนุบาลจะอยู่ในสาระที่ 1 เรื่องเกี่ยวกับอนามัย ส่วนประถมจะอยู่ในหน่วยอัตราเน้นเรื่องฟัน 5 ชม.โดยมีการบูรณาการกับ 8 สาระการเรียนรู้ ดังนี้


การบูรณาการทันตสุขศึกษากับ 8 สาระการเรียนรู้ของโรงเรียนบ้านวังหงส์
1) ภาษาไทย
– จัดทำหนังสือเล่มเล็ก คำเมืองเกี่ยวกับฟัน ภาษาเมืองวันละคำ เช่น วันนี้เสนอคำว่า เขี้ยวเว่า

2) กลุ่มสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี (กอท.)
– สรรหามาฝากจาก internet หาความรู้เรื่องฟัน

3) การงานอาชีพ
– ทำอาหารส่งเสริมไม่ให้ฟันผุ อาหารพื้นเมือง ขนม

4) ศิลปะ
– ซอ จ๊อย ร้องเพลง ฟ้อน และนำเสนอในกิจกรรมภัตตาคารหงส์ฟ้า

5) การศึกษา, วัฒนธรรม
– กระบวนการกลุ่ม เรื่อง การแปรงฟันและทำอาหาร

6) ภูมิปัญญาท้องถิ่น
– เชิญชาวบ้านมาทำน้ำยาล้างจาน ปุ๋ยชีวภาพ น้ำยาล้างห้องน้ำ

7) วิทย์
– โครงงานน้ำยาบ้วนปากจากข่อย โครงงานขนมไทยใส่สีธรรมชาติ โครงงาน ผัก ผลไม้ พื้นบ้าน ขัดถูฟันได้

8) การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อทันตสุขภาพ
– สหกรณ์โรงเรียนไม่ขายขนมกรุบกรอบ รณรงค์ไม่กินขนมกรุบกรอบ โรงอาหารจัดอาหารที่มีคุณภาพ


การจัดกิจกรรมแปรงฟันจะจัดเป็นกลุ่ม โดยมีผู้นำควบคุมและตรวจสอบความสะอาด ทุกครั้งเราจะได้ยินเสียงเพลงแปรงฟันดังขึ้น ซึ่งไม่เหมือนที่ใดในโลกนี้ คือ เพลงซอแปรงฟันที่แต่งโดยครูในโรงเรียนเอง สาเหตุที่เปลี่ยนเพราะเพลงแปรงฟันที่กองทันตฯ ให้มา เป็นเสียงผู้ชายไม่น่าฟัง กระแทกกระทั้น ไม่เข้ากับบริบทของโรงเรียน ถ้าไปเปิดที่โรงเรียนนานาชาติก็คงพอไหว แปรงสีฟัน–ยาสีฟัน ของนักเรียนมีไม่เคยขาด เพราะเจ้าอาวาสนำมาให้โรงเรียนเสมอ แต่ปีนี้พิเศษคือ ตุ๊ลุงจัดผ้าป่ายาสีฟัน–แปรงสีฟัน ในงานวันแม่ เพราะใช้สถานที่โรงเรียนจัดงานถวายพระพร จะมีคนในชุมชน และหงส์ต่างถิ่นมาร่วมงานมาก ตุ๊ลุงก็เลยจัดผ้าป่าให้เลย





ภัตตาคารหงส์ฟ้า – มีที่มาที่ไปคือ แนวคิดของคณะครูว่าผู้ใหญ่เวลากินอาหารยังชอบร้องเพลง คาราโอเกะ และดูการแสดง ประกอบทั้งนักเรียนส่วนใหญ่ชอบสนุกสนาน จึงอยากมีเวทีได้แสดงออก ก็เลยเนรมิตโรงอาหารโรงเรียนเป็นภัตตาคารหงส์ฟ้า มีนักเรียนดำเนินรายการเองหมด ตั้งแต่เป็นพิธีกร talk show การแสดงจ๊อย ซอ ฟ้อนแอ่นต่างๆ ผลัดเปลี่ยนเวียนกันไป โดยจัดกิจกรรมทุกวันศุกร์ ซึ่งเขาเรียกกันว่าเป็นวันศุกร์แห่งชาติ ครูทำงานเครียดๆ ก็อาจจะปิดห้องร้องเพลงคาราโอเกะด้วย ลองมาเยี่ยมชมภัตตาคารหงส์ฟ้าสิคะ แล้วท่านจะได้เห็นว่า แววตาแห่งความสุขของหงส์ตัวเล็กๆ ในชุมชนแห่งนี้เป็นเช่นไร


0 ความคิดเห็น: